Perspectiefvol leiderschap, management in de 21e eeuw

Recensie door Evert Pieter van der Veen, 26 oktober 2020

Dit lijvige boek is “Een reisgids voor individuen, teams en organisaties, waardoor wij regionaal, nationaal en mondiaal kunnen floreren door regie”. De lijst van aanbevelingen wordt geopend door J.P. Balkenende. Het boek “Perspectiefvol leiderschap” is op royaal formaat uitgegeven, heeft een mooie lay-out die plezierig leest en is ook fraai geïllustreerd. Uitgangspunt voor de auteur is een “filosofie van verbinding” waarmee hij de lezer – leidinggevende in een organisatie – aan het denken wil zetten. Het draait om vertrouwen, verbondenheid en vitaliteit. Daartoe zijn er ook vele “regietips” om mee aan de slag te gaan zodat het gelezene in praktijk kan worden gebracht.

De auteur heeft een heldere betoogtrant en neemt de tijd voor z’n verhaal zodat de lezer geleidelijk in het proces wordt meegenomen. Het verhaal wordt verhelderd met tal van schema’s die deels in kleur zijn uitgevoerd. Wezenlijk is luisteren naar jezelf, de ander en het andere, zoals de auteur het noemt. Opvallend is dat ook de engel als inspiratiebron voorkomt, hij is de boodschapper tussen hemel en aarde en is een uiting van het bewustzijn dat er méér is in het leven dat onze ogen en ons verstand kunnen waarnemen.

Het grootste deel van het boek bestaat uit 49 uitgebreide interviews met mensen uit het bedrijfsleven, politiek, overheid, zorg, bankwezen, muziek, politie, museum, religie, verzekeringen, onderwijs, ideeële organisatie, onderwijs en raad van bestuur. Met elkaar vormen zij een mooie doorsnede van de samenleving. Allen voelen zich persoonlijk betrokken bij hun werk en gaan daar conscentieus mee om. Uit hun verhalen spreekt verantwoordelijkheid, met name voor de mensen binnen hun organisatie. Zij willen daar inhoud aan geven en hebben een sociale instelling. Van der Mieden heeft de tijd genomen om gesprekken met hun te voeren en stelt hen zinnige vragen.

Een aantal opvallende, waardevolle impressies van deze gesprekken:

– Gerard Bakker, nu hoofddirecteur van de Dienst Justitiële Inrichtingen zegt: “Ik geloof in de autonome kracht van mijn mensen”.

– Marika Biacsics – van der Horst, directeur-bestuurder van Netwerk Cliënt-en-Raad Zorg, vindt het belangrijk om draagvlak voor veranderingen te creeëren en vindt het belangrijk dat management dienend is. Zij begint gesprekken bij de werkvloer en niet bij het middenkader. Haar persoonlijke levenservaringen komen haar contacten met mensen ten goede, zegt zij.

– Elske Doets heeft een reisbureau en is oprichter van Young Lady Business Academy en doet een prikkelende uitspraak: “Een moderne onderneming heeft dan ook geen managers nodig maar inspirerende leiders: mensen met lef, visie en daadkracht”.

– Opperrabbijn Raphaël Everts wordt geïnspireerd door Mozes en noemt een aantal kenmerken van Mozes als leider van het volk Israël die ook voor leidinggevenden vandaag belangrijk zijn: opofferingsgezindheid, betrokkenheid, inspiratie, dienstbaarheid, helicopterview, onbaatzuchtigheid, eerbied voor voorgangers, geen machtsmisbruik, integriteit. Kernwaarde in alles is voor Everts de liefde voor medemens, natuur en God.

– Wessel Ganzevoort was voorzitter KPMG en hoogleraar organisatiedynamiek en is nu werkzaam als leiderschapscoach. Hij onderscheidt door een aantal bijzondere waarden als het besef van roeping om je werk te doen en stelde in lezingen dikwijls de vraag naar de menselijke ziel als “essentiële kwaliteiten van de mens”. Uit de bijbel is 1 Corinte 13, de lofzang op de liefde, voor hem belangrijk.

– Sandra Holtjer was zakelijk directeur van het Bonnefanten museum in Maastricht en sinds 1 juni werkzaam in het voortgezet onderwijs. Zij vertelt een leerzaam verhaal over een vraag van een medewerker waarin een tekort aan persmappen wordt geconstateerd. Holtjer suggereert een oplossing maar hoort tot haar verbazing dat dit item zes weken later in een overleg als kritiekpunt terugkeert.

– Gerard de Korte is bisschop van het bisdom ’s Hertogenbosch en onderscheidt zich van andere geïnterviewden door het noemen van waarden als hoffelijkheid en mededogen.

– Tjeerd Krumpelman is werkzaam bij ABN/AMRO waar hij leiding geeft aan de afdeling duurzaamheid en verslaggeving. Hij vindt “daadwerkelijke en oprechte interesse in mensen” van wezenlijk belang.

De interviews worden samengevat in een aantal waardevolle uitspraken, die praktische wijsheid bevatten.

Dit indrukwekkend handboek “Perspectiefvol leiderschap” wordt afgerond met een inspirerend werkboek vol aanwijzingen, tips, achtergronden en oefeningen. Bijzonder is de aandacht voor stilte waarin reflectie plaatsvindt.

De auteur heeft het boek zelf uitgegeven. De netto-opbrengst gaat naar de stichting Globaliseringscentrum, via welke hij wil bijdragen aan het realiseren van de mensen- en kinderrechten en de Sustainable Development Goals. Deze worden in het boek ook aangegeven en besproken. Het boek is hier te bestellen.

Bert-Jan van der Mieden: Perspectiefvol leiderschap

Uitgeverij Pyramide, 754 pag. ISBN 9789080861237